Main Content CTA Title

Cynllun Criced Cymru i gael mwy o ferched a genethod i wneud chwaraeon

  1. Hafan
  2. Newyddion, Straeon a Digwyddiadau
  3. Newyddion, Erthyglau ac Ymgyrchoedd
  4. Cynllun Criced Cymru i gael mwy o ferched a genethod i wneud chwaraeon

Mae Criced Cymru yn cymryd camau breision i sicrhau bod mwy o ferched a genethod yn cymryd rhan yn y gêm.

Mae nifer y genethod sy'n chwarae criced wedi codi 307% ers 2013. Ac mae'n dal i godi - gwelwyd cynnydd o 15% yn y flwyddyn ddiwethaf yn unig. Mae’r cynnydd yn nifer y merched sy'n chwarae hyd yn oed yn fwy rhyfeddol, 1,160% yn fwy ers 2013, gan gynnwys cynnydd o 288% ers 2018.

Drwy Swyddogion Merched a Genethod ymroddedig, rhaglenni cymunedol wedi'u teilwra, a chefnogaeth i fodelau rôl benywaidd, maen nhw wedi chwalu rhwystrau a oedd unwaith yn cadw llawer o ferched rhag cymryd rhan mewn criced. 

O glybiau lleol i'r llwyfan cenedlaethol, mae'r newidiadau hyn yn creu mwy o gyfleoedd i ferched mewn criced.

Dyma sut maen nhw wedi gwneud hyn, a beth all chwaraeon eraill ei ddysgu o'u camau nhw.

Swyddogion Merched a Genethod ledled Cymru

Gwelwyd un o'r newidiadau mwyaf yn sgil cyflwyno Swyddogion Merched a Genethod ym mhob rhanbarth o Gymru.

Cafodd y rolau hyn eu creu ar ôl i arolygon a mewnwelediad lleol ddatgelu rhwystrau fel:

  • Diffyg cyfleoedd yn agos at adref
  • Dim llawer o hyder i ymuno
  • Ychydig o fodelau rôl benywaidd amlwg

Drwy gael staff rhanbarthol, gallai Criced Cymru sicrhau’r canlynol:

  • Adeiladu perthnasoedd dibynadwy mewn cymunedau
  • Gweithio gyda chlybiau, ysgolion a sefydliadau lleol
  • Teilwra rhaglenni i anghenion lleol
  • Sicrhau nad oes unrhyw ardal yn cael ei gadael allan
Llun staff Criced Cymru yng Ngŵyl Merched Aberystwyth.
Roedd cael swyddogion rhanbarthol yn caniatáu dull wedi’i deilwra sy’n canolbwyntio ar y gymuned.” Roedd y strwythur hwn yn sicrhau bod gennym gefnogaeth gyson ledled Cymru a helpodd i feithrin perthnasoedd dibynadwy sydd wedi bod yn hanfodol wrth gynyddu cyfranogiad ymysg merched a genethod, a’u cadw.
Sue Wells, Rheolwr Ardal Gogledd Cymru ac Arweinydd Merched a Genethod, Criced Cymru

Fformatau wedi'u cynllunio ar gyfer merched a genethod

Mae cyflwyno rhaglenni cenedlaethol fel Criced Pêl Feddal i Ferched a Chriced Dynamos i Enethod wedi arwain at newid mawr. Man cychwyn perffaith i'r gamp - sesiynau hwyliog, cymdeithasol, a chroesawgar.

Roedd y cam nesaf yn un naturiol. Mae Criced Cymru wedi creu cynghreiriau merched strwythuredig fel bod gan chwaraewyr lwybr clir i ddatblygu a chystadlu os ydyn nhw eisiau gwneud hynny.

Yn 2018, dim ond 6% o glybiau criced cysylltiedig yng Nghymru oedd ag adran merched – heddiw mae'n 32%. Mae adrannau merched wedi gweld twf hyd yn oed yn fwy, gan godi o 7% i 57% mewn dim ond chwe blynedd.

Criced wraig yn batio.
Mae cael rhaglenni a chystadlaethau’n benodol ar gyfer merched a genethod yn hanfodol. Maen nhw'n cynnig amgylcheddau diogel a chefnogol lle gall chwaraewyr feithrin hyder, datblygu sgiliau, a pharhau i ymgysylltu, yn enwedig mewn camp sydd yn draddodiadol wedi cael ei rheoli gan ddynion.
Sue Wells

Mwy o ferched mewn rolau arwain a hyfforddi

Mae Criced Cymru wedi canolbwyntio ar fentrau a chyrsiau hyfforddi i gael mwy o ferched mewn rolau ar draws criced. 

Mae hyn yn cynnwys: 

  • Hyfforddwyr 
  • Dyfarnwyr 
  • Sgorwyr 
  • Aelodau pwyllgor

Mae hyn yn bwysig oherwydd:

  • Mae chwaraewyr yn gweld modelau rôl sy'n berthnasol iddyn nhw
  • Mae merched a genethod yn teimlo'n fwy diogel a bod mwy o groeso iddyn nhw
  • Mae safbwyntiau amrywiol yn cryfhau'r gamp
Hyfforddwr yng Nghlwb Criced Dinbych yn siarad â grŵp o ferched.
Mae cael mwy o ferched mewn rolau hyfforddi a dyfarnu yn hanfodol gan eu bod yn gweithredu fel modelau rôl, yn helpu i greu mannau diogel a pherthnasol, ac yn dangos i ferched fod lle iddyn nhw ar y cae ac oddi arno.
Sue Wells

Gwrando ar yr hyn y mae merched a genethod ei eisiau

Nid gwaith dyfalu sydd wedi sicrhau’r twf — maen nhw wedi bod yn gwrando.

Drwy arolygon, sesiynau adborth, a sgyrsiau, mae Criced Cymru wedi dysgu beth sy'n gwneud y profiad yn bleserus, yn berthnasol, ac yn werth dod yn ôl ato.

Mae'r mewnwelediad hwn yn llunio popeth - o ddylunio rhaglenni i fformatau cystadlaethau.

Tri chriced wraig yn cerdded ar gae criced.
Neilltuwch amser i ddeall beth mae merched a genethod yn gobeithio ei sicrhau o’r profiad mewn gwirionedd. Mae hyn yn golygu gwrando go iawn ar eu lleisiau, casglu adborth, a llunio rhaglenni o amgylch eu hanghenion, nid rhagdybiaethau.
Sue Wells

Gweithio gyda'n gilydd ar draws chwaraeon

Mae Criced Cymru yn tynnu sylw at y ffaith bod cydweithio â chwaraeon eraill ledled Cymru yn allweddol i lwyddiant – nid yn unig iddyn nhw, ond i eraill hefyd.

Maen nhw wedi gweithio gyda'i gilydd gydag eraill drwy sicrhau’r canlynol:

  • Rhannu adnoddau
  • Anelu at yr un nod
  • Hyrwyddo llwyddiannau eraill
  • Osgoi dyblygu
Dau chwaraewr Criced Forgannwg yn cerdded ar gae criced.
Enghraifft wych yw Pencampwriaeth Agored Merched AIG a gynhaliwyd ym Mhorthcawl yn ddiweddar, y bu Golff Cymru yn helpu i'w chyflwyno.. Dangosodd hyn lwyddiant chwaraeon merched ar lwyfan cenedlaethol ac rwy'n credu ei fod wedi helpu i ysbrydoli diddordeb ehangach ar draws pob chwaraeon. Drwy rannu adnoddau, cysoni ein hymdrechion, a hyrwyddo llwyddiannau ein gilydd, gallwn greu mwy o effaith yn gyffredinol.
Sue Wells

Rhoi lle amlwg i fodelau rôl

Mae bellach yn bosibl i ferched ledled Cymru weld cricedwyr benywaidd yn chwarae – gan ddangos iddyn nhw beth sy’n bosibl, a’u hysbrydoli i godi bat. 

Mae’r sylw i Ferched Gwasanaeth Tân Cymru ar deledu am ddim, a sefydlu tîm Merched Sir Forgannwg, yn anfon neges bwerus:

  • Mae llwybr clir bellach o griced clwb lleol i lefel broffesiynol yng Nghymru.
  • Mae athletwyr benywaidd yn cael rôl amlwg, yn cael eu dathlu ac yn dangos beth sy'n bosib.
Criced wraig Tân Cymru mewn cylch yn dathlu ar gae criced.
Pan fydd merched yn gweld chwaraewyr tebyg iddyn nhw yn llwyddo ar y sgrin ac yn eu timau lleol, mae’n eu helpu i gredu eu bod nhw’n perthyn i’r gamp hefyd. Mae cael eu gweld yn hanfodol, fel maen nhw'n ei ddweud, ni allwch fod yr hyn na allwch ei weld. Mae cael athletwyr benywaidd yn y cyfryngau yn helpu i chwalu stereoteipiau, yn hybu dyhead, ac yn chwarae rhan enfawr wrth ysgogi cyfranogiad ymhlith merched a genethod.
Sue Wells

Merched a Genethod yn y Byd Chwaraeon yng Nghymru - #HiActifCymru

Dyma’r haf mwyaf erioed i chwaraeon merched yng Nghymru. Gwelwch beth sy’n digwydd yr haf yma, am straeon ysbrydoledig a sut gall eich clwb neu eich sefydliad chi chwarae ei ran. Gwelwch beth sy’n digwydd yr haf yma, am straeon ysbrydoledig a sut gall…

Darllen Mwy
Women's rugby team