Sut mae pêl fasged cadair olwyn yn dod â'r gorau allan yn Phil Pratt

Goresgyn gorbryder

Mae Phil yn credu bod chwaraeon wedi rhoi llwybr iddo allan o'r rhwystredigaethau roedd yn eu teimlo pan oedd yn iau, gan leihau ei orbryder, meithrin ei hyder, a'i alluogi i ffurfio cyfeillgarwch parhaol.

“Roeddwn i braidd yn anghymdeithasol pan oeddwn i’n ifanc a dim ond nawr, drwy weithio gyda seicolegwyr chwaraeon, ydw i wedi sylweddoli fy mod i’n dioddef o gryn dipyn o orbryder pan oeddwn i’n blentyn.

“Pan ydych chi mewn cadair olwyn, rydych chi bob amser yn gorfod darganfod pethau drosoch chi’ch hun a phoeni am ganlyniadau.

“A fydda’ i’n gallu dringo’r grisiau yna? Fedra’ i fynd i'r parti yma? Sut alla’ i ymuno pan fydd fy ffrindiau i’n chwarae pêl droed? 

“Fe allwch chi deimlo’n bryderus, felly roedd bod gyda thîm, gorfodi fy hun, bron, i gael perthnasoedd gyda phobl eraill, o ddydd i ddydd, mae wedi fy helpu i oresgyn y pryderon cymdeithasol hynny.”

Mae Phil yn dweud bod ei gefndir tennis wedi rhoi sgil drosglwyddadwy benodol iddo i bêl fasged cadair olwyn y mae'n wirioneddol ddiolchgar amdani - ei symudiad yn y gadair.

Symudwr hyblyg

“Mae pobl yn dweud wrtha’ i fy mod i’n symud yn fy nghadair mewn ffordd wahanol i 99 y cant o chwaraewyr pêl fasged cadair olwyn. Fe roddodd y gallu i mi fod yn hyblyg yn fy symudiad.

“Os edrychwch chi ar rywun fel Alfie Hewitt mewn tennis cadair olwyn, mae’n hynod o gyflym, ond mae yna lawer o hyblygrwydd hefyd.

“Mae chwaraewyr pêl fasged cadair olwyn yn llawer mwy fel rheol . . . nerthol ydi’r gair efallai. Rydw i ychydig yn fwy hyblyg ac mae hynny wedi gwneud gwahaniaeth i mi.”

Ers iddo newid – a chyfuno’r sgiliau trosglwyddadwy hynny – mae Phil wedi mynd ymlaen i fod yn gapten ar Brydain Fawr a hawlio coron y byd ac enillodd fedal efydd yng Ngemau Paralympaidd Rio 2016. 

Ar hyn o bryd mae'n chwarae yn Sbaen - lle mae pêl fasged cadair olwyn yn enfawr - i Amiab Albacete, pencampwyr presennol Ewrop.

Arian y loteri

Mae dwsin o flynyddoedd yn y gamp wedi galluogi Phil i ddatblygu cyfeillgarwch ac mae’n dweud bod ei yrfa hefyd bellach wedi rhoi gwerthfawrogiad ehangach iddo o'r strwythurau sy'n sail i chwaraeon anabledd.

Wrth i ni ddathlu 30 o flynyddoedd o gyllid y Loteri Genedlaethol ar gyfer chwaraeon yn y DU, mae’n dweud: “Ar y dechrau, roeddwn gen i obsesiwn gyda’r gamp ei hun a doeddwn i ddim wir wedi meddwl llawer am o ble roedd yr holl gyllid yn dod.

“Ond wedyn rydych chi’n dechrau adlewyrchu ar ble mae’r cyllid ar gyfer offer, ar gyfer teithio, ar gyfer sesiynau hyfforddi a’r gweddill yn dod.

“Fel athletwr llawn amser, oni bai am help ariannol y Loteri, ’fyddwn i ddim yn gallu gwneud hyn nawr.

“Ac yn sicr ’fyddwn i ddim wedi gallu cyrraedd twrnameintiau rhanbarthol pan oeddwn i’n ifanc.

“Heb gefnogaeth gan bethau fel arian y loteri, ni fyddai ein camp ni fel mae’n edrych nawr yn bodoli.”