Tanni Grey-Thompson yn galw am gamau beiddgar i annog mwy o ferched i wneud chwaraeon

“Gwnaed cynnydd mewn rhai meysydd yn ystod y ddau ddegawd diwethaf – mae chwaraeon elît menywod yn sicr yn fwy amlwg a gweladwy, ond mae anghydraddoldebau’n bodoli o hyd o ran cyfranogiad. Y ffaith syml yw bod llai o fenywod a merched yn cymryd rhan mewn chwaraeon na dynion a bechgyn yng Nghymru, ac mae hynny wedi bod yn wir erioed.  

“Mae’r bwlch rhywedd yn dechrau mewn plentyndod, felly mae’n hollbwysig ein bod ni’n annog mwy o ferched i ymwneud â chwaraeon a gweithgarwch corfforol pan fyddan nhw’n ifanc a’u denu’n ôl dro ar ôl  tro. 

“Yn Chwaraeon Cymru, rydyn ni eisiau i’r haf hwn o chwaraeon menywod fod yn drobwynt. 

Argymhellion maniffesto ar gyfer chwaraeon

“Yn ystod y cyfnod cyn etholiadau’r Senedd y gwanwyn nesaf, rydyn ni’n annog pleidiau gwleidyddol yng Nghymru i gynnwys polisïau yn eu maniffestos a fydd yn helpu i sicrhau chwarae teg i fenywod a merched yn ogystal â chefnogi grwpiau eraill o bobl sydd wedi’u tangynrychioli mewn chwaraeon ar hyn o bryd.”  

• Un argymhelliad yw cynyddu’r cyllid ar gyfer chwaraeon yng Nghymru fel ei fod ar yr un lefel â gwledydd eraill tebyg. Er mwyn bod yn gyfartal â gwledydd Ewropeaidd â phoblogaeth o faint tebyg, bydd angen buddsoddiad blynyddol ychwanegol o £208m.
• Argymhelliad arall yw cyflwyno dull newydd sbon yng Nghymru o annog pobl ifanc i ymwneud â gweithgarwch corfforol yn ystod ac o amgylch y diwrnod ysgol a fydd, yn ei dro, yn helpu mwy o ferched i ymwneud â chwaraeon.

Dywedodd Tanni, a ailbenodwyd yn Gadeirydd Chwaraeon Cymru am y tair blynedd nesaf yr wythnos ddiwethaf:

Ychwanegodd Tanni: “Mae’n golygu mwy na thaflu rhagor o arian at y broblem yn unig. Mae’n golygu defnyddio’r arian yn ddoeth. Rydyn ni’n frwdfrydig iawn ynglŷn â’r ffordd mae ein partneriaid sy’n cyflwyno chwaraeon yng Nghymru yn gweithio i chwalu’r rhwystrau sy’n dal menywod a merched yn ôl ac yn creu amgylcheddau chwaraeon lle y gall pawb ffynnu – pryd bynnag, ble bynnag, sut bynnag ac am oes. Byddai mwy o fuddsoddiad yn cefnogi mwy fyth o’r gwaith hwn.

"Mae chwaraeon yng Nghymru yn cael eu harwain fwyfwy gan anghenion pobl. Mae’r sefydliadau rydyn ni’n eu hariannu yn gweithio’n galed i wella eu dealltwriaeth o’r hyn y mae pobl ei eisiau o chwaraeon fel y gallan nhw greu cyfleoedd sy’n apelio atynt ar bob cam o’u bywydau."

Cynlluniau Chwaraeon Cymru ar gyfer ysgolion

Gan symud ymlaen i drafod cynlluniau Chwaraeon Cymru ar gyfer ysgolion, dywedodd Tanni: “Rydyn ni’n gwybod nad yw merched yn ddigon actif ac mae hynny’n broblem benodol, ond nid yw llawer o fechgyn yn cael digon o ymarfer corff, ychwaith. Mae angen i blant symud mwy ac mae’n rhaid i ni greu seilwaith gwell sy’n caniatáu i hynny ddigwydd. 

“Rydyn ni’n datblygu menter i gynorthwyo ysgolion i greu mwy o gyfleoedd i bobl ifanc fod yn actif drwy gydol ac o amgylch y diwrnod ysgol, gan gynyddu sgiliau a hyder mewn gweithgarwch corfforol, a darparu cysylltiadau gwell â’u cymunedau lleol. Mae hyn yn arbennig o bwysig i ferched oherwydd rydym yn gwybod bod merched yn gallu bod yn amharod i roi cynnig ar chwaraeon newydd. 

“Byddai’r fenter yn integreiddio chwaraeon a gweithgarwch corfforol i arferion dyddiol pobl ifanc, gan eu paratoi am oes o arferion iach.” 

“Dangosodd ffigurau ein Harolwg Chwaraeon Ysgol diweddaraf mai dim ond 36% o ferched sy’n cymryd rhan mewn chwaraeon wedi’u trefnu y tu allan i’r cwricwlwm dair gwaith neu fwy yr wythnos, o gymharu â 43% o fechgyn. 

“Fodd bynnag, dangosodd yr arolwg i ni hefyd fod y nifer syfrdanol o 94% o ferched eisiau mwy o gyfleoedd i fod yn fwy actif. Mae’r awydd yno, ond nid yw’r seilwaith a’r amgylchedd presennol o fewn ac o amgylch y diwrnod ysgol yn helpu hynny i ddigwydd.” 

Gorffennodd Tanni drwy ddweud: “Byddai cenedl fwy heini ac iachach yn cynyddu’r gronfa o dalent yn naturiol i feithrin llwyddiant elît. 

“Os ydyn ni eisiau mwy o lwyddiant i’n hathletwyr benywaidd ar lwyfan y byd, mae hynny’n dechrau trwy fuddsoddi mewn cyfleoedd ar lawr gwlad. 

“Mae’r haf hwn o chwaraeon menywod wedi bod yn rhyfeddol. Gadewch i ni fanteisio ar y momentwm a chreu newid parhaol.”