Main Content CTA Title

Sicrhau newid: Y fam a gododd raced i gyflwyno tennis i'r gymuned Tsieineaidd

  1. Hafan
  2. Newyddion, Straeon a Digwyddiadau
  3. Newyddion, Erthyglau ac Ymgyrchoedd
  4. Sicrhau newid: Y fam a gododd raced i gyflwyno tennis i'r gymuned Tsieineaidd

Pan gystadlodd Mimi Xu, y chwaraewr tennis o Abertawe, yn Wimbledon yr haf hwn, ysbrydolodd chwaraewyr ifanc ledled Cymru, ac yn enwedig yng nghymunedau Tsieineaidd y genedl. 

Ond y tu ôl i'r llenni, mae model rôl benywaidd arall yn gwneud gwahaniaeth yr un mor fawr. Ei henw yw Weixin Liu. Ac er efallai nad yw hi'n torri tir newydd yn rhyngwladol, mae hi'n newid bywydau ar gyrtiau cymunedol bob wythnos.

Pwy yw Weixin Liu?

Mae Weixin yn fam i dri o blant a symudodd i Abertawe yn 2004. Ugain mlynedd yn ddiweddarach, mae hi'n cynnig cyfleoedd tennis i'r gymuned Tsieineaidd. Yn fodel rôl benywaidd, mae hi'n ysbrydoli llawer o enethod a merched i gymryd rhan yn y gêm. 

A hithau wedi'i hysgogi gan ei phrofiadau o gyrraedd dinas newydd heb fawr o gefnogaeth, ei nod yw goresgyn unigedd a gwella lles. 

Yn ystod y dydd, mae hi'n gweithio yn y Gymdeithas Tsieineaidd yng Nghymru. Yn ei hamser rhydd, mae hi'n cynnal dosbarthiadau tennis 'She Can' i enethod a merched yn Abertawe.

Yr hyn sy'n gwneud y stori hon hyd yn oed yn fwy rhyfeddol yw nad oedd hi erioed wedi gafael mewn raced o'r blaen. Ac eto mae hi bellach wedi cymhwyso fel Hyfforddwr Lefel 1.

Mae chwaraewyr tenis yn codi eu racedi yn yr awyr wrth iddyn nhw sefyll am lun
Weixin Liu (chwith) gyda chwaraewyr tenis yng Nghymdeithas Tsieineaid yng Nghymru.

Creu cymuned ar y cwrt tennis

Mae’r sesiynau ‘She Can’ yn Abertawe wedi bod mor llwyddiannus fel bod Weixin – ynghyd â’r Gymdeithas Tsieineaidd yng Nghymru – wedi trefnu sesiynau blasu yng Nghaerdydd, gyda chynlluniau i ddatblygu cyfleoedd rheolaidd. 

Ers lansio dosbarthiadau i oedolion a phobl ifanc, mae tua 400 o bobl wedi camu ar y cwrt. Mae bron i hanner y rheini'n ferched, wedi'u hysbrydoli gan daith Weixin ei hun heb os. 

Mae Ellinore Lightbody, yr hyfforddwraig tennis flaenllaw, hefyd yn rhoi help llaw gyda’i hyfforddiant arbenigol. Nid yn unig mae Lightbody yn un o gyn-hyfforddwyr tennis cenedlaethol Cymru, ond mae hi hefyd wedi helpu i feithrin sgiliau Mimi Xu ers mae’r seren yn saith oed. 

Erbyn hyn, mae plant, rhieni a hyd yn oed neiniau a theidiau yn eu saithdegau i gyd yn edrych ymlaen at eu dogn wythnosol o dennis.

Pa rwystrau roedd Weixin Liu eisiau eu goresgyn?

Roedd Weixin yn cydnabod bod rhieni – yn enwedig mamau – yn y gymuned Tsieineaidd yn wynebu heriau o ran cymryd rhan mewn gweithgareddau lleol.

Roedd y rhain yn cynnwys: 

  • Heriau o ran gofal plant
  • Rhwystrau iaith 
  • Problemau trafnidiaeth
  • Costau uchel 

Gwelodd sut y gallai'r rhwystrau hyn arwain at unigedd, gan gyfyngu ar gyfleoedd i gysylltu ag eraill.

Y gwahaniaeth y mae Weixin wedi'i wneud

A hithau wedi'i hysgogi i wneud gwahaniaeth, aeth Weixin ati i greu rhywbeth mwy hygyrch. Heddiw, mae hi'n helpu i feithrin rhwydwaith cymorth yn y gymuned Tsieineaidd – ac mae'r cyfan yn cael ei ddangos ar y cwrt tennis.

Mae'r sesiynau tennis yn helpu i sicrhau’r canlynol:

  • dod â'r gymuned Tsieineaidd yn agosach at ei gilydd, gan leihau unigedd
  • meithrin hyder ar y cwrt tennis fel bod gan blant fwy o hyder i chwarae yn yr ysgol, gan ei gwneud hi'n haws integreiddio
  • darparu cyfleoedd i wneud gweithgaredd corfforol am gost isel
  • meithrin sgiliau arweinyddiaeth wrth i bobl ifanc ddod yn gynorthwywyr gwirfoddol

Dywed Weixin fod y sesiynau tennis yn hanfodol o ran gwneud pobl yn hapus hefyd: 

“Gall fod yn anodd i bobl sydd â rhwystr iaith wneud ffrindiau. Dyna pam rwyf wrth fy modd yn gweld teuluoedd a chyplau yn dod at ei gilydd yn y sesiynau tennis ac yn creu cyfeillgarwch. Does dim rhaid iddyn nhw ganolbwyntio ar ddeall beth sy'n cael ei ddweud – mae'n hawdd ac yn naturiol a gallant ganolbwyntio ar gael hwyl.”
Weixin Liu

Cefnogaeth gan Tennis Cymru

Cafodd Weixin gefnogaeth gan Tennis Cymru a thrwy ei gronfa Tie Break Fund. Mae'n cefnogi prosiectau gyda chyllid sy'n cyflwyno tennis i gynulleidfaoedd newydd ledled Cymru.

Mae'r gronfa'n cefnogi prosiectau ar gyfer:

  • Merched a genethod
  • Pobl ag anableddau
  • Cymunedau amrywiol o ran ethnigrwydd
  • Cymunedau LHDTC+
  • Ardaloedd o amddifadedd economaidd-gymdeithasol

Mae'r prosiect hefyd wedi cael ei gefnogi gan gyllid gan Lywodraeth Cymru a Chynllun Gweithredu Cymru Wrth-Hiliol.

Mae merch ifanc yn edrych ar y bêl denis wrth iddi fynd i'w thaflu'n foli at y rhwyd
Mae merch yn rhedeg tuag at bêl denis gyda'i raced
Mae hyfforddwr yn dangos sut i ddal raced i fenyw sy'n dynwared ei safiad.
Hen fenyw yn paratoi i daro'r bêl denis

Pam mae tennis cynhwysol yn bwysig

Heb y sesiynau hyn, mae’r Gymdeithas Tsieineaidd yng Nghymru yn dweud y byddai'r gymuned yn annhebygol iawn o ymuno â chlwb tennis.

Yn wir, datgelodd Arolwg Chwaraeon Ysgol 2022:

  • mai dim ond 30% o blant Asiaidd oedran ysgol sy'n cymryd rhan mewn chwaraeon y tu allan i'r ysgol dair gwaith neu fwy yr wythnos. Mae hyn yn cymharu â 39% o'r holl blant oedran ysgol.
  • dim ond 22% o ferched Asiaidd oedran ysgol sy'n cymryd rhan mewn chwaraeon allgyrsiol neu chwaraeon clwb cymunedol o leiaf dair gwaith neu fwy yr wythnos, o'i gymharu â 36% o'r holl blant oedran ysgol
  • Nid yw 53% o ferched Asiaidd oedran ysgol yn cymryd rhan mewn gweithgareddau chwaraeon rheolaidd y tu allan i'r ysgol, o'i gymharu â 36% o'r holl blant oedran ysgol
  • eto mae 94% o ferched Asiaidd oedran ysgol eisiau gwneud mwy o chwaraeon.

Beth yw barn penaethiaid Tennis Cymru?

“Mae prosiect She Can gan y Gymdeithas Tsieineaidd yng Nghymru yn Abertawe yn fenter nodedig,” meddai Stuart Baker o Tennis Cymru. 

Yn Tennis Cymru, rydyn ni’n awyddus iawn i annog mwy o ferched a genethod i godi raced a chreu mwy o gyfleoedd tennis ar gyfer cymunedau amrywiol o ran ethnigrwydd ledled Cymru.
Stuart Baker, Tennis Cymru

"Ein gweledigaeth yw ‘Tennis Agored’ gan ein bod ni’n credu y gall unrhyw un chwarae - mae croeso i bob cymuned a chefndir ar y cwrt, beth bynnag fo’u cymhelliant neu eu gallu.

“Dyna pam roedd cefnogi ‘She Can’ drwy ein cronfa Tie Break Fund yn gwneud synnwyr perffaith – mae'r prosiect yn cefnogi'r nodau hynny'n uniongyrchol”

“Gyda Weixin wrth y llyw, rhywun sydd ond wedi codi raced tennis yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae ei thaith bersonol ei hun yn ysbrydoliaeth go iawn i enethod a merched.

“Roedden ni wrth ein bodd yn cefnogi Weixin - mae hi’n fodel rôl benywaidd arbennig ac allwn ni ddim aros i weld beth mae hi’n ei gyflawni nesaf.”

Eisiau chwalu rhwystrau?

Mae agwedd gadarnhaol a phenderfynol Weixin Liu yn cyflwyno pobl i dennis, pobl na fyddent fel arall o bosib yn cymryd rhan mewn chwaraeon o gwbl.

Os oes gan eich sefydliad syniad i gefnogi cymunedau amrywiol, edrychwch i weld pa gyllid sydd ar gael i'ch clwb drwy gysylltu â'ch Corff Rheoli Cenedlaethol.

Neu gallech gael Cyllid y Loteri Genedlaethol drwy’r Gronfa Cymru Actifi'ch helpu i wireddu eich syniad.