Mae dwsinau o glybiau rygbi, pêl droed a chriced wedi dioddef, yn ogystal â phobl hynod ofidus ar hyd a lled y wlad.
“Roedd uchder y dŵr y tu mewn i’n clwb ni yn fetr a hanner – hyd at lefel y bar bron,” meddai ysgrifennydd clwb Old Boys, Maggie Turford.
“Roedd y difrod yn ddifrifol oherwydd roedd carthffosiaeth yn dod i mewn o’r afon oedd wedi gorlifo ar draws y caeau. Roedd yn drychinebus.
“Fe gafodd y citiau i gyd, gan gynnwys rhai’r adrannau mini ac iau, eu difrodi yn llwyr gan eu bod nhw i gyd yn cael eu storio yma. Roedd yn ddychrynllyd.”
Wrth lwc, yn wahanol i lawer o glybiau, roedd Old Boys wedi llwyddo i gael yswiriant, felly mae’r clwb wedi cael ei lanhau a bydd yn cael ei atgyweirio yn fuan a’i ailffitio unwaith bydd y cyfyngiadau symud yn cael eu llacio.
Ond nid oedd yr yswiriant yn cynnwys y cae – sy’n golygu y byddai’r clwb wedi cael anhawster cael wyneb newydd iddo a’i ddraenio’n briodol, oni bai am grant cefnogi gwerth £3,000 o Gronfa Cymorth Mewn Argyfwng drwy Chwaraeon Cymru.
Bedwar mis yn ddiweddarach – heb unrhyw rygbi wedi’i chwarae arno ar ôl effeithiau negyddol y storm ac wedyn y cau i lawr a achoswyd gan y coronafeirws – fe allai’r cae fod yn edrych fel Cwrt Canol Wimbledon yn fuan iawn.
Cynhaliwyd archwiliad ar y cae, gydag Undeb Rygbi Cymru’n talu amdano, a nawr mae’r clwb wedi dechrau ei atgyweirio a’i adnewyddu.
“Mae gwaith sylweddol wedi cael ei wneud yn ystod y bythefnos neu dair wythnos ddiwethaf, ac mae llawer mwy i’w wneud, ond mae’r cadeirydd yn teimlo bod y cae’n edrych yn wych yn barod,” meddai trysorydd y clwb Andrew Turford.
“Oherwydd y llifogydd ac wedyn y cyfyngiadau symud, rydw i’n meddwl mai dim ond un gêm sydd wedi cael ei chwarae ar y cae ers mis Mawrth. Felly, fel mae pethau wedi digwydd, mae wedi cael digon o amser i adfer, ond byddai nawr yn amser da i gwblhau’r holl waith angenrheidiol arall.
“Mae’r ffaith nad yw’r caeau draenio wedi bod yn ddigon da yn rheswm da dros eu gwella, oherwydd fe all gymryd mwy o amser i lifogydd gilio os nad yw’r draeniau hynny’n ddigonol.
“Mae’n gyllid i’w groesawu o’r gronfa argyfwng ac mae’n golygu y gallwn ni edrych ymlaen at gael arwyneb chwarae gwych gobeithio pan fydd rygbi’n dychwelyd yn y diwedd.”
Roedd Old Boys Ysgol Uwchradd Casnewydd yn seithfed yn Adran Dau y Dwyrain Cynghrair Genedlaethol URC pan gaeodd y llenni ar y tymor.
Ond nid dim ond y XV cyntaf sydd wedi colli’r cyfle i chwarae. Mae gan y clwb adrannau ieuenctid a phlant, gan ddarparu rygbi ar gyfer y gymuned leol o’i ganolfan yn Yew Tree Lane, oddi ar Heol Brynbuga allan o Gaerllion.
Gwelwyd pa mor bwysig yw’r clwb i’r gymuned yn yr help a gafodd pan darodd Storm Dennis, gan achosi difrod sylweddol i’r safle yma ac i glybiau eraill yn yr ardal, fel Brynbuga, Blackwood, Cross Keys, Bedwas a Ffynnon Taf.
“Roedd gennym ni lawer iawn o wirfoddolwyr ac roedden ni’n lwcus mewn rhyw ffordd bod y llifogydd wedi dod jyst cyn dechrau hanner tymor,” meddai Maggie Turford.
“Fe ddaeth cymaint o rieni gyda’u rhai bach i helpu i lanhau a hefyd fe wnaeth y cefnogwyr dorchi eu llewys a chyfrannu.
“Ond dim ond glanhau’r wyneb oedd yn bosib mewn gwirionedd. Roedden ni’n gwybod bod llawer o stwff yn mynd i fod wedi’i ddifrodi gyda phydredd ac felly mae wedi bod yn ymdrech fawr ceisio cael pethau’n ôl i fel roedden nhw – yn y clwb ac allan ar y cae.”
Er hynny, pan fydd rygbi’n dychwelyd, fe ddylai Old Boys Ysgol Uwchradd Casnewydd fod â chae i fod yn falch iawn ohono.
