Y gwaith i roi’r tân Cymreig yn ôl yn y byd criced

“Dydw i ddim yn gallu cyfarfod unrhyw un yno yn iawn, ond o leiaf rydw i’n dod i adnabod y clybiau, sut maen nhw’n edrych a ble maen nhw,” meddai.   

“Roedd yn bwysig i mi godi allan a gweld y caeau, dysgu ble maen nhw a gwerthfawrogi pa mor hardd ydyn nhw.”

Hyd yma, mae clybiau criced Penarth, Creigiau, Sain Ffagan a Casuals Caerdydd wedi cael eu ticio oddi ar y rhestr ac mae mwy i ddilyn. 

Mae’r clybiau hynny – ac eraill ledled Cymru – yn aros ac yn gobeithio y bydd rhyw fath o griced ar gael iddyn nhw ryw dro yn ystod yr haf yma, os bydd rheoliadau’r llywodraeth yn caniatáu. 

Ond am nawr, mae’n achos o bob chwaraewr yn ceisio cadw’n heini ac ailddarganfod eu sgiliau bat a phêl gystal ag y gallant yn yr ardd neu’r ystafell fyw – wedi’u hysbrydoli gan gampau arwrol unigolion fel Ben Stokes y tymor diwethaf.

Mae rhai ymdrechion creadigol iawn wedi digwydd mewn gerddi cefn ac wedi’u dangos ar gyfryngau cymdeithasol gan chwaraewyr clwb, sirol a Phrawf – rhai’n cynnwys dal trawiadol iawn gan gŵn anwes – yn ogystal â dosbarthiadau sylwebu, heriau taflu darn o arian ar-lein a chwisiau. 

Mae Criced Cymru yn bwriadu uwchraddio adran hyfforddi ei wefan ac mae MCCU Caerdydd – tîm y prifysgolion ar y cyd – wedi bod yn arddangos fideos o sgiliau nodedig iawn drwy gyfrwng eu prif hyfforddwr Mark O’Leary.

Mae’r rhaglenni sy’n ceisio cyflwyno plant i griced a’u cadw’n cymryd rhan - All Stars Cricket ac wedyn Dynamos – wedi methu dechrau, ond mae gobaith hyd yn oed os bydd gemau’r clybiau criced yn dal i gael eu gohirio y gall rhyw fath o hyfforddiant iau fynd yn ei flaen, gan gadw at y canllawiau ar gyfer cadw pellter cymdeithasol. 

Mae penderfyniad y rhai sy’n hoff iawn o griced i’r gamp oroesi’r cyfnod yma wedi gwneud argraff fawr ar Leisha Hawkins yn ystod ei chyfnod byr yma yng Nghymru. 

“Mae pobl wedi bod yn cadw mewn cysylltiad â’i gilydd ar gyfryngau cymdeithasol, gydag apiau ar-lein fel Zoom, ac mae cystadlaethau a sylwebaethau wedi bod, ac mae yna bobl greadigol a gwych allan yna.         

“Mae ochr gymdeithasol criced yn enfawr ac, yng Nghymru, yr hyn sydd wedi fy nharo i eisoes yw’r ysbryd a’r balchder sydd yn gysylltiedig â’r gamp. Mae’n galonogol iawn. 

“Mae’n golygu, pan fydd yr amser yn iawn i ddod yn ôl, na fyddwn ni wedi colli’r angerdd dros y gêm na’r hoffter ohoni, na’r brawdgarwch chwaith.”

I’r clybiau, goroesi sy’n hollbwysig – gwneud yn siŵr bod eu clybiau a’u caeau’n gallu cael eu cynnal fel bod criced yn gallu ailddechrau pan fydd y cyfyngiadau’n cael eu codi.     

Mae cyngor, ar ffurf helpu i ddod o hyd i gyllid, ar gael ar wefan Criced Cymru.       

http://www.cricketwales.org.uk/news.aspx?nid=615&ss=

Mae’n cynnwys cyfarwyddyd ar sut i gael cymorth i fusnesau bach gan Lywodraeth Cymru a hefyd cronfa argyfwng Chwaraeon Cymru, sy’n darparu grantiau o hyd at 5,000.

https://www.sport.wales/content-vault/emergency-relief-fund/

“Y brif flaenoriaeth yw gwarchod criced a gwarchod clybiau criced,” ychwanegodd Leshia.

“Dyma ble mae’n hadnoddau ni’n mynd i orfod mynd. Mae’n rhaid i ni gael llefydd i chwarae pan ddaw criced yn ôl. Felly mae hynny’n golygu gofalu am gaeau a sgwariau criced fel bod clybiau’n gallu bod yn weithredol pan mae criced yn gallu dechrau eto. Rydyn ni’n ceisio cael at graidd beth sy’n bwysig.”

Mae pryd yn union fydd yr ailddechrau yma’n digwydd ar bob lefel yng Nghymru’n parhau yn anhysbys. 

Mae’r Cant – y twrnamaint 100 pêl newydd oedd i fod i gael ei lansio yr haf yma ac a oedd i gynnwys y Tân Cymreig o Gaerdydd – wedi cael ei ohirio am flwyddyn.               

Ond mae’r gêm T20 ryngwladol rhwng Lloegr a Phacistan – sydd i fod i gael ei chynnal yng Ngerddi Sophia ar Awst 31 – yn parhau’n ansicr, ac felly hefyd tymor domestig cyfan Morgannwg, a’r holl gemau cynghrair i glybiau yng Nghymru. 

“Ar ôl Cwpan Byd cartref i’r dynion a’r proffil a fwynhaodd yr ornest diolch i chwaraewyr fel Ben Stokes, roedd criced yn ôl ar y map yng ngwir ystyr y gair ac yn rhan o brif ffrwd chwaraeon,” meddai Leshia.

“Roedd y Cant ar fin dechrau a hawlio mwy o sylw ac mae’n rhwystredig iawn methu gallu adeiladu ar y sylfeini hynny. 

“Ond mae’n rhaid i ni ddal ati i fod yn optimistig, cadw’n bositif, a bod yn barod i chwarae criced eto cyn gynted ag y gallwn ni.”