Skip to main content

Sylw Penodol: Beth mae’r cyhoeddiad am y cyfyngiadau symud yn ei olygu i athletwyr elitaidd yng Nghymru

  1. Hafan
  2. Newyddion, Straeon a Digwyddiadau
  3. Newyddion, Erthyglau ac Ymgyrchoedd
  4. Sylw Penodol: Beth mae’r cyhoeddiad am y cyfyngiadau symud yn ei olygu i athletwyr elitaidd yng Nghymru

Mae athletwyr elitaidd Cymru wedi cael eu hannog i ddangos amynedd a dealltwriaeth wrth iddynt dechrau hyfforddi eto yn ystod yr wythnosau nesaf. 

Wrth i’r cyfyngiadau symud yng Nghymru barhau i gael eu llacio’n raddol, mae’r syniad o fynd yn ôl ar y trac, i’r gampfa, i bwll ac ar gwrt neu ar fat yn gwneud i brif gystadleuwyr y wlad ddechrau cyffroi.   

Ond yn debyg iawn i siopwyr yn ciwio gan gadw pellter cymdeithasol y tu allan i’r archfarchnad, mae gobeithion Olympaidd, Cymanwlad a Pharalympaidd mwyaf blaenllaw y wlad wedi cael y neges: Peidiwch â phoeni – fe gewch chi beth rydych chi ei angen yn y diwedd.         

Mae’r llacio parhaus ar rai o reolau’r cyfyngiadau symud – a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru yn ei hadolygiad diweddaraf – wedi rhoi golau gwyrdd i athletwyr elitaidd fynd yn ôl i hyfforddi.             

 

Ond yr ochr arall i’r geiniog wrth gwrs yw’r gofynion diogelwch hollbwysig wrth i’r DU barhau i fynd i’r afael â phandemig y coronafeirws – yn ogystal â’r cyfyngiadau ar gapasiti wrth geisio adfer lleoliadau sydd wedi gorfod dod i stop i fod yn gweithredu eto.            

Bydd dychweliad yr athletwyr yn digwydd yn raddol, fesul cam, ac yn ofalus.                     

Bydd hefyd yn gwbl wirfoddol.     

Fel y dywed Owen Lewis, cyfarwyddwr cynorthwyol y systemau chwaraeon, y strategaeth a’r gwasanaethau yn Chwaraeon Cymru: “Does dim gorfodaeth ar unrhyw athletwr i ddychwelyd at hyfforddi. Mae hynny’n greiddiol. Mae wir yn ddewis i bawb.”

Os gall 50 o athletwyr elitaidd Cymru fod yn ôl yn hyfforddi o fewn chwech i saith wythnos, bydd y rhai sydd wedi bod yn rhan o’r gwaith cynllunio’n gweld y nifer hwn yn llwyddiant ysgubol. 

Mae’r athletwyr wedi cael eu rhannu’n grwpiau neu “garfannau” gan ddibynnu ar addasrwydd eu camp i ddychwelyd, elfennau ymarferol y protocolau newydd, a hefyd pa mor frys yw’r angen o ran cystadlaethau.         

Mae’r garfan gyntaf yn debygol o gynnwys nifer bach o athletwyr ar draws dim mwy na phum camp os credir ei bod yn bosib darparu’r cyfleusterau priodol, strwythur meddygol ac amgylchedd hyfforddi penodol.         

Y chwaraeon sydd wedi’u clustnodi ar gyfer carfan un yw nofio, athletau, bocsio, sboncen a gymnasteg – ond bydd yn dibynnu o hyd ar roi nifer o ffactorau yn eu lle.       

Mae jiwdo, gymnasteg rhythmig a beicio trac yn debygol o fod yng ngharfan dau, gyda chwaraeon tîm – fel hoci a phêl rwyd – yng ngharfan tri.               

“Pe bai hyn yn hawdd, fe fydden ni’n dod â phawb yn ôl ar unwaith,” meddai Chris Jenkins, prif weithredwr Gemau Cymanwlad Cymru, sydd, fel Owen Lewis, wedi bod yn cysylltu â Llywodraeth Cymru ynghylch dychweliad chwaraeon elitaidd, ynghyd ag eraill yn y sector chwaraeon, gan gynnwys Cymdeithas Chwaraeon Cymru. 

“Ond mae’n gymhleth iawn ac yn wahanol i bob camp, pob lleoliad, pob cyfleuster a phob grŵp oedran.”

 

Yn ogystal â gosod y chwaraeon amrywiol mewn grwpiau, gofynnwyd i gyfarwyddwyr perfformiad pob camp ddarparu rhestr o athletwyr y byddent yn hoffi eu gweld yn ôl fel blaenoriaeth.           

Wedyn bydd ymdrechion yn cael eu gwneud i gael yr enwau hynny’n ôl yn weithredol cyn gynted ag y bo hynny’n ddiogel ac yn ymarferol. 

Mae’r ystyriaethau ymarferol hynny’n cynnwys nid dim ond pa mor barod fydd y lleoliad hyfforddi, ond hefyd yr angen amlwg am oruchwyliaeth feddygol. 

Gyda chadw pellter cymdeithasol a chyfyngiadau ar nifer yr athletwyr a’r hyfforddwyr, bydd lleoliadau hyfforddi’n cyrraedd lefel newydd, isel o gapasiti yn fuan iawn. 

Yn yr un modd, mae lefel y gefnogaeth feddygol yn mynd i olygu bod dychweliad yr athletwyr yn mynd i fod ar raddfa fechan i ddechrau, yn hytrach na llif mawr. 

Mae’r rhwystrau hyn, mynna Lewis, yn berthnasol i Loegr hefyd, er bod dychweliad yr athletwyr elitaidd fesul cam dros y ffin wedi digwydd, mewn gwirionedd, yn gyflymach nag yng Nghymru.

“Y ffordd fwyaf diogel o leihau’r risgiau yw drwy ddod yn ôl yn raddol a gyda nifer mor fach â phosib o athletwyr,” meddai. 

“Mae’n rhaid wrth oruchwyliaeth feddygol a does dim digon o feddygon chwaraeon yng Nghymru i alluogi i ni ddod â llawer o athletwyr yn ôl.

“Dydi hon ddim yn broblem unigryw i Gymru. Mae’r un fath yn Lloegr. O ran y gymhareb o feddygon i athletwyr, dydyn nhw ddim mewn sefyllfa well na ni.”

Yr egwyddor arweiniol o hyd gyda dychweliad unrhyw athletwr mewn unrhyw gamp fydd lleihau’r risgiau i iechyd y cyhoedd.                 

Mae hynny, mynna Jenkins, yn rhywbeth y mae’r athletwyr, yr hyfforddwyr a’r swyddogion i gyd yn gytûn arno, er ei fod yn cyfaddef y bydd rhai athletwyr ifanc addawol yn eiddigeddus o hyn wrth weld eraill o’u blaen yn y ciw.

“Dydi pawb ddim yn mynd i fod yn mynd yn ôl yn syth,” meddai. “A does dim capasiti chwaith.

“Hefyd, nid Seland Newydd ydyn ni. Mae cyfradd yr haint yn rhy uchel o hyd. Nid yw athletwyr eisiau dal y feirws a mynd ag e i bartner neu riant. Na’r hyfforddwyr chwaith. 

“Y neges yw bod yn amyneddgar a chadw’n ddiogel. Mae pawb yn cydweithio’n galed iawn er mwyn cael yr athletwyr yn ôl yn ddiogel. Gweithiwch gyda ni a bod yn amyneddgar. Byddwch yn mynd yn ôl a hynny o dan amgylchiadau diogel.”

Os yw hynny’n swnio braidd yn rhwystredig i’r athletwyr hynny sy’n dyheu am fynd yn ôl, mae Lewis yn cynnig dau gyngor pellach.

I ddechrau, nid oes llawer o werth i waith caled ar y cae hyfforddi os nad oes gan athletwr ddyddiad cystadleuaeth ar ei galendr.

Ac yn ail, gallai dysgu bod yn graff ac yn ddyfeisgar drwy hyfforddi gartref yn ystod cyfnod o bandemig byd-eang fod yn gam doeth iawn.

“Does neb yn gwybod sut mae hyn yn mynd i ddatblygu, ond efallai y bydd bod yn dda iawn am hyfforddi gartref yn fantais gystadleuol yn y diwedd,” meddai. 

“Os bydd y pandemig yma gyda ni am sbel, efallai nad y ffordd orau i chi baratoi ar gyfer Birmingham 2022 fydd hyfforddi mewn canolfan elitaidd am gyfnod byr, ond ceisio bod cystal ag y gallwch chi yn hyfforddi gartref.”

Newyddion Diweddaraf

Rhowch gynnig ar nofio dŵr oer mewn digwyddiad nofio Nadoligaidd yng Nghymru

Ydych chi’n meddwl rhoi cynnig ar nofio dŵr oer mewn sesiwn nofio Nadoligaidd yng Nghymru?

Darllen Mwy

Pethau am ddim i’w gwneud yng Nghymru i gadw’n actif dros yr ŵyl

Dyma rai gweithgareddau i gael eich corff i symud a rhoi hwb i’ch lles dros y Nadolig.

Darllen Mwy

Grantiau ar gyfer clybiau chwaraeon sydd wedi cael eu heffeithio gan ddifrod storm

Mae Chwaraeon Cymru wedi lansio Cronfa Difrod Storm ar ôl i nifer o gyfleusterau chwaraeon ddioddef…

Darllen Mwy