Mae gan Archie Turnbull bedigri sboncen yn rhedeg trwy ei wythiennau, ond y gobaith o wneud ei farc ei hun yn y gamp sy'n gwneud i'w galon guro’n gyflym.
Ar ôl cael blas ar fuddugoliaeth yn Rowndiau Cenedlaethol Dan 15 Ieuenctid Prydain yn ddiweddar, mae’r bachgen 14 oed yn dyheu am fwy ac yn ymroi ei ethig gwaith anhygoel a’i ffocws yn ei ddatblygiad yn y dyfodol.
Cydiodd Archie mewn raced yn ifanc, pan ddechreuodd ei dad, James, fynd ag ef i chwarae yn eu clwb sboncen lleol pan oedd Archie yn bump oed.
Roedd yn teimlo’n gartrefol ar y cwrt – dim cyd-ddigwyddiad efallai, gan fod gan y teulu Turnbull orffennol disglair yn y gamp, gyda hen hen ewythr Archie, Maurice Turnbull, yn ennill teitl Agored cyntaf Cymru yn 1938.
Aeth Maurice a’i frawd ymlaen i sefydlu Clwb Sboncen a Racedi Caerdydd, rhywbeth y mae Archie a’r teulu Turnbull yn falch iawn ohono. Gan gadw’r traddodiad yn fyw, y clwb bellach yw prif ganolfan hyfforddi Archie.
Roedd Maurice Turnbull yn athletwr eithriadol, nid yn unig yn cyflawni yn ei yrfa sboncen, ond hefyd yn chwarae rygbi a hoci i Gymru, yn ogystal â dod yn chwaraewr criced Prawf cyntaf Lloegr o Forgannwg.
Mae rhai haneswyr wedi ei alw’n seren chwaraeon fwyaf Cymru hyd yn oed o ystyried yr holl gampau mae wedi disgleirio ynddynt.
Ond er y gall rhai talentau chwaraeon gael eu trosglwyddo yn y genynnau, mae'r rhan fwyaf o unrhyw lwyddiant yn deillio o waith caled ac ymroddiad.
“Rydw i’n chwarae chwe gwaith yr wythnos fel arfer,” meddai Archie.
“Fy hoff agwedd i mae’n debyg yw’r ochr athletaidd oherwydd rydw i’n hoffi ymarfer llawer. Yr ymarferion rhedeg a phwysau’r corff ydw i’n eu mwynhau fwyaf.”
Mae'r parodrwydd i hyfforddi yn golygu bod y llanc ifanc o Gaerdydd yn hapus i fod yn uchel ymhlith y detholion ar gyfer twrnameintiau.
“Pan rydw i’n ddetholyn rhif un, rydw i bob amser eisiau ceisio cyrraedd y nod hwnnw. Rydw i wedi bod yn y safle hwnnw ar wahanol adegau.
“Oherwydd ei fod yn Rowndiau Cenedlaethol Prydain, mae’n newid pethau, oherwydd mae ychydig mwy o bwysau. Ond ’fyddwn i ddim yn dweud ei fod yn llethol.”
Enillodd Archie y twrnamaint mewn steil, gan drechu Oliver Gribble, Indie Flint a Diego Pita yn gyfforddus, cyn trechu Dylan Roberts yn yr ornest olaf.
“Roeddwn i’n hapus iawn ac fe roddodd hwb i mi chwarae sboncen hyd yn oed yn fwy. Felly, ar ôl hynny, fe wnes i strwythuro fy nghynllun hyfforddi i fod yn llawer mwy trylwyr ac ychwanegu deiet dda hefyd, oherwydd cyn hynny doeddwn i ddim yn canolbwyntio ar ddeiet mewn gwirionedd.
“Ond pan oeddwn i ffwrdd yn Birmingham (yn Rowndiau Cenedlaethol Prydain) roedd llawer o wahanol chwaraewyr proffesiynol yn sefydlu eu gwersylloedd allan yno.
“Fe gefais i gyfle i weld pa mor strwythuredig oedd eu gwersylloedd hyfforddi nhw, fel Joel Makin, er enghraifft, sy’n ysbrydoliaeth fawr i mi. Fe gefais i weld sut oedd e’n hyfforddi.”
Mae Archie yn dweud mai Makin, y perfformiwr o Gymru sydd ymhlith 10 uchaf y byd, yw un o’i fodelau rôl mwyaf, ac mae’n cydnabod bod ei gefnogaeth a’i ddylanwad wedi cael effaith sylweddol ar ei agwedd broffesiynol a’i baratoadau.
“Fy hyfforddwr i ar hyn o bryd ydi hyfforddwr Joel (Nic Birt) ac roedd Joel yn arfer hyfforddi yn fy nghlwb i. Felly, pan rydw i’n siarad gyda phobl ac yn clywed am y pethau wnaeth e, mae'n fy atgoffa i ohono i fy hun.
“Rydw i’n cymryd cyngor ganddo ar gyfer ffitrwydd ac atal anafiadau.”
