Diwrnod Llyfr y Byd - Ein newyddiadurwyr chwaraeon gorau sy’n datgelu beth yw eu hoff lyfrau

Alex Bywater – The Sunday Times

Fel cefnogwr chwaraeon wrth dyfu i fyny a newyddiadurwr chwaraeon bellach, rydw i wedi darllen hunangofiannau chwaraeon o oedran ifanc ac wedi cael fy nghyfareddu gan bersonoliaethau unigol sêr y byd chwaraeon bob amser.

Beth sy'n eu sbarduno nhw? Pwy ydyn nhw oddi ar y cae? 

Dau bwerus iawn yw A Life Too Short: The Tragedy of Robert Enke gan Ronald Reng a Beware of the Dog gan Brian Moore.

Mae'r ddau lyfr yn delio â phethau trasig, ond maen nhw wedi'u hysgrifennu'n wych ac yn rhoi cipolwg rhyfeddol i ni ar y person sy’n ganolog yn y stori.

Yn Enemy Number One mae’r gamblwr rasio ceffylau proffesiynol Patrick Veitch yn adrodd ei stori am sut cafodd y gorau ar y bwcis ar ôl bod yn rhan o fyd o droseddu. Darllen hynod ddiddorol.

Yn fwy diweddar yn ystod y cyfyngiadau symud, rydw i wedi mwynhau sawl hunangofiant rygbi. Roedd The Battle gan Paul O'Connell yn ymwneud â llawer mwy na rygbi, ac roedd The Hurt gan Dylan Hartley yn yr un categori.

Dot Davies – BBC, S4C

Yn syml, y llyfr chwaraeon gorau rydw i wedi'i ddarllen erioed yw Open - hunangofiant anhygoel Andre Agassi.

Mae'n debyg ei fod o flaen ei amser. Fel ffan tennis, ac fel rhiant, mae'n ddarllen gwych ac yn rhoi cipolwg i ni ar sut a pham y daeth yn seren fyd-eang.

Mae'r cyfan ynddo - rôl ei dad a'i ffrindiau enwog niferus (a'i gariadon) cyn iddo ddod o hyd i hapusrwydd gydag un o'r chwaraewyr tennis benywaidd gorau erioed, Steffi Graf.  Mae'n graff, yn onest, ac fel mae'r teitl yn awgrymu, yn 'Agored'.

Roeddwn i wrth fy modd gyda Serious gan John McEnroe hefyd. Mae'n cynnwys popeth – ei berthnasoedd, ei blant, ei gasgliad o gelf. Roeddwn i’n ddigon digywilydd i’w gael i lofnodi copi clawr caled i mi ychydig flynyddoedd yn ôl yn Wimbledon.

Fe ysgrifennodd neges hyfryd iawn. I amddiffyn fy hun, dyma'r unig hunangofiant rydw i erioed wedi gofyn amdano yn fy swydd! Ac roeddwn i wedi gweithio gydag e am 11 mlynedd cyn magu digon o hyder i ofyn! 

Rob Cole – Westgate Sports Agency

Fe fyddwn i’n dechrau drwy fynd yn ôl ymhell – i 1981 a Quest for Adventure gan Chris Bonnington.

Mae'n llyfr gwych am y mympwy sydyn sy'n gyrru pobl ar yr anturiaethau mwyaf anhygoel. Mae rhywbeth am straeon mynydda sy'n eu gwneud nhw mor afaelgar.

Os ydych chi eisiau darllen am rygbi, un lle sydd i ddechrau i gefnogwyr Cymru - Fields of Praise: The Official History of the Welsh Rugby Union, 1881-1981.

Wedi'i ysgrifennu gan Gareth Williams a Dai Smith, mae nid yn unig yn canmol y chwaraewyr gwych, ond hefyd yn rhoi popeth yn ei gyd-destun. Mae'n rhoi rygbi Cymru yn ei fframwaith cymdeithasol a hanesyddol a gallwch ei ddarllen fel nofel bron.

Os ydych chi'n hoffi straeon rygbi o'r maes chwarae, rhowch gynnig ar Mud in Your Eye gan ChrisLaidlaw, cyn hanerwr Seland Newydd, a aeth i chwarae yn Ffrainc. Mae'n llawn straeon gwych, lliwgar.

Michelle Owen – Sky Sports News

Ychydig flynyddoedd yn ôl, fe ddarllenais i One Man’s Everest gan Kenton Cool, cofnod o fynydda sy'n siwrnai ryfeddol iawn o wydnwch a goresgyn heriau enfawr i ddilyn eich angerdd yn rhai o'r amodau mwyaf bygythiol ar wyneb y ddaear.

Mae'n fynyddwr anhygoel, y person cyntaf i ddringo tri chopa Everest, ac mae'r llyfr yn werth ei ddarllen hyd yn oed os nad ydych chi’n hoff o fynyddoedd!

Os ydych chi'n hoffi pêl droed – fel fi – un o’r llyfrau gorau gan chwaraewr yw Steven Gerrard - My Autobiography.

Mae’n gipolwg gwych ar feddylfryd enillydd, ei fagwraeth, a'r hyn mae Lerpwl yn ei olygu iddo.

Cafodd anaf difrifol pan oedd yn ifanc iawn ond mae’r manylion am sut achubodd ei yrfa bêl droed yn ei wneud yn llyfr hynod ddifyr, yn ogystal â chipolwg pleserus iawn tu ôl i'r llenni.

Graham Thomas – Dai Sport

Mae rhywbeth am focsio sy'n denu awduron gwych, yn enwedig awduron gwych o America.

Felly, os cymerwch chi fywyd Muhammad Ali a gofyn i awdur cystal â David Remnick ei bwyso a’i fesur, rydych chi’n cael King of the World, llyfr hynod ddramatig a manwl. Rhagorol! 

Moneyball gan Michael Lewis yw'r clasur o hyd o ran sicrhau dealltwriaeth o chwaraeon modern ac a yw gwyddoniaeth wedi disodli doethineb, a dylai unrhyw un sy'n chwilio am stori Gymreig wych sy'n haeddu bod yn ffilm Hollywood edrych ar Lost In France, stori'r gôl-geidwad Leigh Richmond Roose, gan Spencer Vignes.

Wrth siarad am ffilmiau, os ydych chi'n hoffi Escape To Victory – gyda Sylvester Stallone a Michael Caine a'u gêm bêl droed enwog, ond ffuglennol, yn erbyn y Natsïaid – darllenwch Dynamo gan Andy Dougan, am dîm arwrol Dynamo Kiev yn 1942.