Cydnabod chwaraeon neu gyrff llywodraethu newydd

Beth yw chwaraeon?

Nid yw'r Cynghorau Chwaraeon yn penderfynu beth sy'n cyfrif fel chwaraeon a beth nad yw’n cyfrif fel chwaraeon.

Mae llawer o wahanol safbwyntiau ynghylch beth sy'n cael ei ystyried yn weithgaredd chwaraeon ac nid oes gan y cynghorau chwaraeon eu diffiniad eu hunain o chwaraeon. Fodd bynnag, mae gennym broses gydnabod ar waith i sefydlu pa chwaraeon y gallem ystyried gweithio gyda nhw.

Wrth benderfynu cydnabod chwaraeon ai peidio, bydd y cynghorau chwaraeon yn edrych i weld a yw'n cwrdd â diffiniad Siarter Chwaraeon Ewropeaidd 1993 Cyngor Ewrop o chwaraeon, ac a yw'r chwaraeon wedi hen ennill ei blwyf ac yn cael ei drefnu'n dda o fewn ein hawdurdodaeth.

Beth yw corff llywodraethu cenedlaethol?

Nid rôl y Cynghorau Chwaraeon yw sefydlu na phenodi cyrff llywodraethu cenedlaethol. Mae cyrff llywodraethu cenedlaethol fel arfer yn sefydliadau annibynnol, sydd wedi penodi eu hunain ac sy'n rheoli eu chwaraeon drwy gydsyniad cyffredin eu camp.

Nod y broses gydnabod yw nodi un strwythur corff llywodraethu cenedlaethol arweiniol sy'n rheoli chwaraeon ar lefel y DU, Prydain neu un o’r gwledydd cartref. Mae ein meini prawf cydnabod yn canolbwyntio ar sefydlu p’un ai yw corff llywodraethu cenedlaethol wedi cyrraedd y safle uchaf yn ei gamp ac a oes ganddo lefel resymol o drefniadaeth a dulliau llywodraethu. 

Nid yw cydnabyddiaeth i gorff llywodraethu cenedlaethol gan gyngor chwaraeon yn sicrhau cyllid ac nid yw chwaith yn golygu ein bod wedi cymeradwyo nac achredu ansawdd ei raglenni.

Nid yw cydnabyddiaeth yn rhoi unrhyw bwerau swyddogol i gorff llywodraethu cenedlaethol reoli ei gamp nac yn sicrhau cyllid uniongyrchol i’r corff llywodraethu sydd wedi’i sefydlu.

Pa chwaraeon a chyrff llywodraethu ydyn ni'n eu hadnabod ar hyn o bryd?

Mae’r cyrff chwaraeon a llywodraethu a gydnabyddir ar hyn o bryd gan y Cynghorau Chwaraeon yn y DU i’w gweld yma.

Hefyd, er mwyn diogelwch, rhaid i grwpiau sy’n cymryd rhan yn y campau chwaraeon risg uchel canlynol fod yn gysylltiedig â chorff llywodraethu eu camp er mwyn cael eu hystyried ar gyfer cymorth grant.

Chwaraeon a Chyrff Llywodraethu Cenedlaethol a Gydnabyddir – Cymru a’r DU

Mae pob un o’r chwaraeon isod wedi’u cydnabod yn swyddogol. Lle nad oes CLlC wedi’i restru, mae’r gamp yn cael ei chydnabod ond heb gorff llywodraethu cenedlaethol swyddogol.

Acido

• British Aikido Board

Achub Bywyd

• Royal Life Saving Society UK

Achub Bywyd Syrffio 

• Cymdeithas Achub Bywyd Syrff Cymru  
• Surf Life Saving GB

Athletau

Traws Gwlad, Mynydd / Bryniau, Ffordd, Trac a Chae 

• Athletau Cymru
• UK Athletics

Badminton

• Badminton Cymru

Bando

Barcud-Syrffio

• British Kite Sports Association

Beicio

Ffordd, Trac, BMX, Lawr Allt, Beicio Mynydd, Croesfeicio Beicio, Trac Rasio 

• Beicio Cymru
• British Cycling

Beicio Modur 

Rasio Ffordd, Treialon, Enduro, Croesfodur, Rasio Trac, Uwch Foto, Llusg / Sbrint, Cyflym, Ralïo, Rasio Cerbyd Ochr, Dringo Mynyddoedd 

• Ffederasiwn Beicio Modur Cymru 
• Auto-Cycle Union

Bobsled 

• British Bobsleigh and Skeleton Association

Boccia

• Boccia UK

Bocsio

• Bocsio Cymru
• GB Boxing

Bowlio Deg 

• Cymdeithas Bowlio Deg Cymru 

Bowls

• Coron - Bowls Cymru, British Crown Green Bowling Association
• Ffederasiwn  – Bowls Cymru, British Isles Bowls Council, British Isles Women’s Bowls Council, British Isles Women’s Indoor Bowls Council, British Isles Indoor Bowls Council.
• Mat Byr – Bowls Cymru

Camogie

Canŵio 

Slalom, Sbrint, Caiac Syrff, Rasio Dŵr Gwyllt, Dull Rhydd, Marathon, Canŵio Agored, Rhwyf-fyrddio yn Sefyll (SUP), Polo, Caiacio Môr 

• Paddle Cymru
• Paddle UK (formerly British Canoeing)

Ceir Llusg

• Great Britain Luge Association

Cicfocsio

• Kickboxing GB (WAKO GB gynt)

Codi Pŵer

• British Powerlifting

Codi Pwysau 

Codi Pwysau, Codi Pŵer, Para Olympaidd 

• Codi Pwysau Cymru  
• British Weightlifting

Coetio

Crefftau Ymladd Tsieineaidd 

Disgyblaethau Crefftau Ymladd Tsieineaidd: Bagua, Bocsio Tsieineaidd, Crafanc Eryr, Dull Rhydd, Hsing Yi, Kung Fu, Lau Gar, Dawns y Llew, Wushu Modern, Mantis Gweddïol, Qigong, Qingda, Sanshou, Shaolin (Gogleddol/Deheuol), Tai Chi, Taijiquan, Garan Teigr, Wushu Traddodiadol, Garan Gwyn, Wing Chun.

• British Council for Chinese Martial Arts

Criced

• Criced Cymru

Croquet

Crwydro

• Ramblers
• Cerdded Pellter Hir - Long Distance Walkers Association

Crwydro Ogofâu

Deifio Mewn Ogofâu, Archwilio Ceudylllau, Archwilio Mwyngloddiau 

• Cyngor Crwydro Ogofâu Cambrian 
• British Caving Council

Cyfeiriannu

• Cymdeithas Gyfeiriannu Cymru 
• British Orienteering

Cyrlio

• Cymdeithas Cwrlio Cymru
• British Curling Ltd

Chwaraeon Aer

• Hedfan – Royal Aero Club of the UK
• Hedfan aerobatig – British Aerobatic Association
• Hedfan model awyr – British Model Flying Association
• Balŵnio – British Balloon and Airship Club
• Gleidio – British Gliding Association
• Crog / Paragleidio  – British Hang Gliding and Paragliding Association
• Microysgafn – British Microlight Aircraft Association
• Parasiwtio – British Skydiving
• Hedfan boblogaidd– Light Aircraft Association

Chwaraeon Anabledd 

• Chwaraeon Anabledd Cymru
• British Blind Sport
• Cerebral Palsy Sport
• UK Deaf Sport
• United Kingdom Sports Association for People with Learning Disability
• British Amputee and Les Autres Sports Association
• British Paralympic Association
• WheelPower

Chwaraeon Eira

Sgïo, Eirafyrddio, Telenod 

• Snowsport Cymru Wales

Chwaraeon Modur

Awtobrofion, Awtounigol, Awtogroesi, Rasio Cylchedau, Rasio Llusg, Traws Gwlad, Dringo Mynyddoedd, Certio, Croesralïo, Ralïo, Sbrintio, Ymosodiad Amser, Treialon 

• Cymdeithas Cymru o Glybiau Modur (cymdeithas ranbarthol MSA) 
• Motorsport UK

Chwaraeon Rholio 

Cyflym, Hoci Mewnlinell, Artistig, Hoci Sglefrio, Dull Rhydd, Hoci Rholer, Rasys Sglefrio 

• British Roller Sports Federation

Dartiau

Dawns 

Neuadd Ddawns, Dawnsio'r Ucheldir, Dawnsio Gwlad yr Alban, Dawnsio Gwerin 

• Dancesport Wales

Dawns ‘Cheer’

• SportCheer Wales

Deuathlon 

• British Biathlon Union

Eithaf

• UK Ultimate

Ffensio

• Ffensio Cymru
• British Fencing

Gemau Gaeleg 

Pêl Llaw (nid Olympaidd), Pêl Droed, Hyrli 

Genweirio 

Ffederasiwn, Bras, Gêm, Môr 

• Angling Cymru

Golff

• Golff Cymru

Gymnasteg

Artistig, Rhythmig, Campfa Tîm, Acrobateg, Aerobig, Trampolinio a DMT, Towlu

• Gymnasteg Cymru
• British Gymnastics

Hoci

• Hoci Cymru

Hoci Iâ 

• Ice Hockey UK

Hwylio

Hwylio, Gwyntsyrffio, Cychod Mewndir, Cerbydau Dŵr

• RYA Cymru Wales
• Royal Yachting Association

Nid yr RYA yw’r CRhC ar gyfer rasio cystadleuol mewn cychod pŵer, cychod chwaraeon, cerbydau dŵr personol neu gychod morio modur, ond mae’n rheoli'r defnydd hamdden o’r mathau hyn o gerbydau dŵr

Ioga

• British Wheel of Yoga

Iotio Tywod A Thir 

Jiu Jitsu Brasilaidd 

• UK Brazilian Jiu Jitsu Association

Jiwdo

• Cymdeithas Jiwdo Cymru 
• British Judo Association

Ju-Jitsu

• British Ju Jitsu Association Governing Body

Kabbadi

Karate

• Welsh Karate Governing Body
• British Karate Federation

Kendo

Iaido, Jodo

British Kendo Association

Lacrosse

• Cymdeithas Lacrosse Cymru 

Marchogol 

Dressage, Gyrru Cert, Dygnedd, Llamu, Neidio Sioe, Rasio Harnais, Polocrosse, Campau, Ffrwyno, Gemau ar Gefn Ceffyl, Pêl Ceffyl  

• British Equestrian Federation

Mynydda 

Dringo Dan Do, Dringo Awyr Agored, Cerdded Mynyddoedd, Mynydda 

• British Mountaineering Council

Nofio

Nofio, Deifio, Artistig, Polo Dŵr, Dŵr Agored  

• Nofio Cymru
• Aquatics GB
• British Long Distance Swimming Association

Octowthio (Hoci Tanddwr)

Parkour

• Parkour UK

Pêl Droed 

• Futsal

Pêl-Droed Americanaidd 

• British American Football Association

Pêl-Droed Rheolau Awstralia 

• Cymdeithas Bêl Droed Cymru 

Pêl Fas  

• Undeb Pêl Fas Cymru 
• British Baseball Federation

Pêl Fasged 

• Pêl Fasged Cymru 

Pêl Fasged Cadair Olwyn

• British Wheelchair Basketball

Pêl Feddal 

• British Softball Federation

Pêl Foli 

• Pêl Foli Cymru
• British Volleyball Federation

Pêl Stôl 

Pêl Gôl 

• Goalball UK

Pêl Korf

• Cymdeithas Pêl Korf Cymru (amodol) 

Pêl Llaw 

Olympaidd

• British Handball

Pêl Llawr 

Pêl Osgoi 

Pêl Rwyd

• Pêl Rwyd Cymru

Pentathlon Modern

• Pentathlon GB

Petanque

Pickleball

Polo

• Hurlingham Polo Association

Pumoedd

Pŵl 

• Cymdeithas Pŵl Cymru 

Eton, Rygbi

Rasio Ceffylau

• British Horse Racing Authority

Rasio Cychod Y Ddraig  

• British Dragon Boat Racing Association

Rasio Hofranlongau 

• Hovercraft Club of Great Britain Limited

Real Tennis

• Tennis & Rackets Association

Reslo 

Dull Rhydd Olympaidd

• Cymdeithas Reslo Cymru  
• British Wrestling Association

Reslo Bôn Braich 

Rownderi

Rygbi’r Gynghrair

Cyffwrdd

• Rygbi'r Gynghrair Cymru 
• Rugby Football League

Rygbi Cadair Olwyn 

• Great Britain Wheelchair Rugby

Rygbi Cyswllt

• Rygbi'r Gynghrair Cymru 
• Undeb Rygbi Cymru 

Rhwyfo

• Rhwyfo Cymru
• British Rowing

Saethu 

Ffederasiwn, Targedau Clai, Pistol, Reiffl Bôr Bychan, Reiffl, Blaenlwythwyr 

• Ffederasiwn Saethu Targedau Cymru 
• British Shooting

Saethyddiaeth 

Maes, Targed

• Welsh Archery Association
• Archery GB

Sboncen 

• Sboncen a Phêl Raced Cymru 

Sgerbwd 

Sgïo Dŵr 

Troednoeth, Sgïo Cebl, Bwrdd Pen-glin, Rasio, Twrnamaint, Tonfyrddio 

• Cymdeithas Sgio Dŵr Cymru 
• British Water Ski & Wakeboard

Sgipio

Sglefrio Iâ

Trac Byr, Ffigur, Cydamserol 

• Sglefrio Iâ Cymru 
• British Ice Skating

Sglefrfyrddio 

• British Bobsleigh and Skeleton Association

Snwcer a Biliards

• Cymdeithas Biliards a Snwcer Cymru 

Sombo

• British Sombo Federation

Syrffio

Bwrdd Byr, Bwrdd Pen-glin, Bwrdd Hir, Bwrdd Corff, Bwrdd Sgimio, Rhwyf-fyrddio yn Sefyll (SUP), Syrff Corff  

• Ffederasiwn Syrffio Cymru

Taekwondo

• British Taekwondo Council

Tanddwr

• British Sub Aqua Club

Tang Soo Do

• United Kingdom Tang Soo Do Federation

Tennis

Tennis, Tennis Padel

• Tennis Cymru
• Lawn Tennis Association

Tennis Bwrdd

• Tennis Bwrdd Cymru

Triathlon

• Triathlon Cymru
• British Triathlon

Troelli Baton

Tynnu Rhaff

• Cymdeithas Tynnu Rhaff Cymru

Undeb Rygbi

Tag, Saith, Cyffwrdd

• Undeb Rygbi Cymru

Ymarfer A Ffitrwydd 

Cadw'n  Heini, Laban Movement, Medau, Margaret Morris Movement