Beth yw chwaraeon?
Nid yw'r Cynghorau Chwaraeon yn penderfynu beth sy'n cyfrif fel chwaraeon a beth nad yw’n cyfrif fel chwaraeon.
Mae llawer o wahanol safbwyntiau ynghylch beth sy'n cael ei ystyried yn weithgaredd chwaraeon ac nid oes gan y cynghorau chwaraeon eu diffiniad eu hunain o chwaraeon. Fodd bynnag, mae gennym broses gydnabod ar waith i sefydlu pa chwaraeon y gallem ystyried gweithio gyda nhw.
Wrth benderfynu cydnabod chwaraeon ai peidio, bydd y cynghorau chwaraeon yn edrych i weld a yw'n cwrdd â diffiniad Siarter Chwaraeon Ewropeaidd 1993 Cyngor Ewrop o chwaraeon, ac a yw'r chwaraeon wedi hen ennill ei blwyf ac yn cael ei drefnu'n dda o fewn ein hawdurdodaeth.
Beth yw corff llywodraethu cenedlaethol?
Nid rôl y Cynghorau Chwaraeon yw sefydlu na phenodi cyrff llywodraethu cenedlaethol. Mae cyrff llywodraethu cenedlaethol fel arfer yn sefydliadau annibynnol, sydd wedi penodi eu hunain ac sy'n rheoli eu chwaraeon drwy gydsyniad cyffredin eu camp.
Nod y broses gydnabod yw nodi un strwythur corff llywodraethu cenedlaethol arweiniol sy'n rheoli chwaraeon ar lefel y DU, Prydain neu un o’r gwledydd cartref. Mae ein meini prawf cydnabod yn canolbwyntio ar sefydlu p’un ai yw corff llywodraethu cenedlaethol wedi cyrraedd y safle uchaf yn ei gamp ac a oes ganddo lefel resymol o drefniadaeth a dulliau llywodraethu.
Nid yw cydnabyddiaeth i gorff llywodraethu cenedlaethol gan gyngor chwaraeon yn sicrhau cyllid ac nid yw chwaith yn golygu ein bod wedi cymeradwyo nac achredu ansawdd ei raglenni.
Nid yw cydnabyddiaeth yn rhoi unrhyw bwerau swyddogol i gorff llywodraethu cenedlaethol reoli ei gamp nac yn sicrhau cyllid uniongyrchol i’r corff llywodraethu sydd wedi’i sefydlu.
Pa chwaraeon a chyrff llywodraethu ydyn ni'n eu hadnabod ar hyn o bryd?
Mae’r cyrff chwaraeon a llywodraethu a gydnabyddir ar hyn o bryd gan y Cynghorau Chwaraeon yn y DU i’w gweld yma.
Hefyd, er mwyn diogelwch, rhaid i grwpiau sy’n cymryd rhan yn y campau chwaraeon risg uchel canlynol fod yn gysylltiedig â chorff llywodraethu eu camp er mwyn cael eu hystyried ar gyfer cymorth grant.
Chwaraeon a Chyrff Llywodraethu Cenedlaethol a Gydnabyddir – Cymru a’r DU
Mae pob un o’r chwaraeon isod wedi’u cydnabod yn swyddogol. Lle nad oes CLlC wedi’i restru, mae’r gamp yn cael ei chydnabod ond heb gorff llywodraethu cenedlaethol swyddogol.
Acido
Achub Bywyd
- Royal Life Saving Society UK
Achub Bywyd Syrffio
- Cymdeithas Achub Bywyd Syrff Cymru
- Surf Life Saving GB
Athletau
Traws Gwlad, Mynydd / Bryniau, Ffordd, Trac a Chae
- Athletau Cymru
- UK Athletics
Badminton
Bando
Barcud-Syrffio
- British Kite Sports Association
Beicio
Ffordd, Trac, BMX, Lawr Allt, Beicio Mynydd, Croesfeicio Beicio, Trac Rasio
- Beicio Cymru
- British Cycling
Beicio Modur
Rasio Ffordd, Treialon, Enduro, Croesfodur, Rasio Trac, Uwch Foto, Llusg / Sbrint, Cyflym, Ralïo, Rasio Cerbyd Ochr, Dringo Mynyddoedd
- Ffederasiwn Beicio Modur Cymru
- Auto-Cycle Union
Bobsled
- British Bobsleigh and Skeleton Association
Boccia
Bocsio
Bowlio Deg
- Cymdeithas Bowlio Deg Cymru
Bowls
- Coron - Bowls Cymru, British Crown Green Bowling Association
- Ffederasiwn – Bowls Cymru, British Isles Bowls Council, British Isles Women’s Bowls Council, British Isles Women’s Indoor Bowls Council, British Isles Indoor Bowls Council.
- Mat Byr – Bowls Cymru
Camogie
Canŵio
Slalom, Sbrint, Caiac Syrff, Rasio Dŵr Gwyllt, Dull Rhydd, Marathon, Canŵio Agored, Rhwyf-fyrddio yn Sefyll (SUP), Polo, Caiacio Môr
- Paddle Cymru
- Paddle UK (formerly British Canoeing)
Ceir Llusg
- Great Britain Luge Association
Cicfocsio
- Kickboxing GB (WAKO GB gynt)
Codi Pŵer
Codi Pwysau
Codi Pwysau, Codi Pŵer, Para Olympaidd
- Codi Pwysau Cymru
- British Weightlifting
Coetio
Crefftau Ymladd Tsieineaidd
Disgyblaethau Crefftau Ymladd Tsieineaidd: Bagua, Bocsio Tsieineaidd, Crafanc Eryr, Dull Rhydd, Hsing Yi, Kung Fu, Lau Gar, Dawns y Llew, Wushu Modern, Mantis Gweddïol, Qigong, Qingda, Sanshou, Shaolin (Gogleddol/Deheuol), Tai Chi, Taijiquan, Garan Teigr, Wushu Traddodiadol, Garan Gwyn, Wing Chun.
- British Council for Chinese Martial Arts
Criced
Croquet
Crwydro
- Ramblers
- Cerdded Pellter Hir - Long Distance Walkers Association
Crwydro Ogofâu
Deifio Mewn Ogofâu, Archwilio Ceudylllau, Archwilio Mwyngloddiau
- Cyngor Crwydro Ogofâu Cambrian
- British Caving Council
Cyfeiriannu
- Cymdeithas Gyfeiriannu Cymru
- British Orienteering
Cyrlio
- Cymdeithas Cwrlio Cymru
- British Curling Ltd
Chwaraeon Aer
- Hedfan – Royal Aero Club of the UK
- Hedfan aerobatig – British Aerobatic Association
- Hedfan model awyr – British Model Flying Association
- Balŵnio – British Balloon and Airship Club
- Gleidio – British Gliding Association
- Crog / Paragleidio – British Hang Gliding and Paragliding Association
- Microysgafn – British Microlight Aircraft Association
- Parasiwtio – British Skydiving
- Hedfan boblogaidd– Light Aircraft Association
Chwaraeon Anabledd
- Chwaraeon Anabledd Cymru
- British Blind Sport
- Cerebral Palsy Sport
- UK Deaf Sport
- United Kingdom Sports Association for People with Learning Disability
- British Amputee and Les Autres Sports Association
- British Paralympic Association
- WheelPower
Chwaraeon Eira
Sgïo, Eirafyrddio, Telenod
Chwaraeon Modur
Awtobrofion, Awtounigol, Awtogroesi, Rasio Cylchedau, Rasio Llusg, Traws Gwlad, Dringo Mynyddoedd, Certio, Croesralïo, Ralïo, Sbrintio, Ymosodiad Amser, Treialon
- Cymdeithas Cymru o Glybiau Modur (cymdeithas ranbarthol MSA)
- Motorsport UK
Chwaraeon Rholio
Cyflym, Hoci Mewnlinell, Artistig, Hoci Sglefrio, Dull Rhydd, Hoci Rholer, Rasys Sglefrio
- British Roller Sports Federation
Dartiau
Dawns
Neuadd Ddawns, Dawnsio'r Ucheldir, Dawnsio Gwlad yr Alban, Dawnsio Gwerin
Dawns ‘Cheer’
Deuathlon
Eithaf
Ffensio
- Ffensio Cymru
- British Fencing
Gemau Gaeleg
Pêl Llaw (nid Olympaidd), Pêl Droed, Hyrli
Genweirio
Ffederasiwn, Bras, Gêm, Môr
Golff
Gymnasteg
Artistig, Rhythmig, Campfa Tîm, Acrobateg, Aerobig, Trampolinio a DMT, Towlu
- Gymnasteg Cymru
- British Gymnastics
Hoci
Hoci Iâ
Hwylio
Hwylio, Gwyntsyrffio, Cychod Mewndir, Cerbydau Dŵr
- RYA Cymru Wales
- Royal Yachting Association
Nid yr RYA yw’r CRhC ar gyfer rasio cystadleuol mewn cychod pŵer, cychod chwaraeon, cerbydau dŵr personol neu gychod morio modur, ond mae’n rheoli'r defnydd hamdden o’r mathau hyn o gerbydau dŵr
Ioga
Iotio Tywod A Thir
Jiu Jitsu Brasilaidd
- UK Brazilian Jiu Jitsu Association
Jiwdo
- Cymdeithas Jiwdo Cymru
- British Judo Association
Ju-Jitsu
- British Ju Jitsu Association Governing Body
Kabbadi
Karate
- Welsh Karate Governing Body
- British Karate Federation
Kendo
Iaido, Jodo
British Kendo Association
Lacrosse
- Cymdeithas Lacrosse Cymru
Marchogol
Dressage, Gyrru Cert, Dygnedd, Llamu, Neidio Sioe, Rasio Harnais, Polocrosse, Campau, Ffrwyno, Gemau ar Gefn Ceffyl, Pêl Ceffyl
- British Equestrian Federation
Mynydda
Dringo Dan Do, Dringo Awyr Agored, Cerdded Mynyddoedd, Mynydda
- British Mountaineering Council
Nofio
Nofio, Deifio, Artistig, Polo Dŵr, Dŵr Agored
- Nofio Cymru
- Aquatics GB
- British Long Distance Swimming Association
Octowthio (Hoci Tanddwr)
Parkour
Pêl Droed
Pêl-Droed Americanaidd
- British American Football Association
Pêl-Droed Rheolau Awstralia
- Cymdeithas Bêl Droed Cymru
Pêl Fas
- Undeb Pêl Fas Cymru
- British Baseball Federation
Pêl Fasged
Pêl Fasged Cadair Olwyn
- British Wheelchair Basketball
Pêl Feddal
- British Softball Federation
Pêl Foli
- Pêl Foli Cymru
- British Volleyball Federation
Pêl Stôl
Pêl Gôl
Pêl Korf
- Cymdeithas Pêl Korf Cymru (amodol)
Pêl Llaw
Olympaidd
Pêl Llawr
Pêl Osgoi
Pêl Rwyd
Pentathlon Modern
Petanque
Pickleball
Polo
- Hurlingham Polo Association
Pumoedd
Pŵl
Eton, Rygbi
Rasio Ceffylau
- British Horse Racing Authority
Rasio Cychod Y Ddraig
- British Dragon Boat Racing Association
Rasio Hofranlongau
- Hovercraft Club of Great Britain Limited
Real Tennis
- Tennis & Rackets Association
Reslo
Dull Rhydd Olympaidd
- Cymdeithas Reslo Cymru
- British Wrestling Association
Reslo Bôn Braich
Rownderi
Rygbi’r Gynghrair
Cyffwrdd
- Rygbi'r Gynghrair Cymru
- Rugby Football League
Rygbi Cadair Olwyn
- Great Britain Wheelchair Rugby
Rygbi Cyswllt
- Rygbi'r Gynghrair Cymru
- Undeb Rygbi Cymru
Rhwyfo
- Rhwyfo Cymru
- British Rowing
Saethu
Ffederasiwn, Targedau Clai, Pistol, Reiffl Bôr Bychan, Reiffl, Blaenlwythwyr
- Ffederasiwn Saethu Targedau Cymru
- British Shooting
Saethyddiaeth
Maes, Targed
- Welsh Archery Association
- Archery GB
Sboncen
- Sboncen a Phêl Raced Cymru
Sgerbwd
Sgïo Dŵr
Troednoeth, Sgïo Cebl, Bwrdd Pen-glin, Rasio, Twrnamaint, Tonfyrddio
- Cymdeithas Sgio Dŵr Cymru
- British Water Ski & Wakeboard
Sgipio
Sglefrio Iâ
Trac Byr, Ffigur, Cydamserol
- Sglefrio Iâ Cymru
- British Ice Skating
Sglefrfyrddio
- British Bobsleigh and Skeleton Association
Snwcer a Biliards
- Cymdeithas Biliards a Snwcer Cymru
Sombo
Syrffio
Bwrdd Byr, Bwrdd Pen-glin, Bwrdd Hir, Bwrdd Corff, Bwrdd Sgimio, Rhwyf-fyrddio yn Sefyll (SUP), Syrff Corff
- Ffederasiwn Syrffio Cymru
Taekwondo
- British Taekwondo Council
Tanddwr
Tang Soo Do
- United Kingdom Tang Soo Do Federation
Tennis
Tennis, Tennis Padel
- Tennis Cymru
- Lawn Tennis Association
Tennis Bwrdd
Triathlon
- Triathlon Cymru
- British Triathlon
Troelli Baton
Tynnu Rhaff
- Cymdeithas Tynnu Rhaff Cymru
Undeb Rygbi
Tag, Saith, Cyffwrdd
Ymarfer A Ffitrwydd
Cadw'n Heini, Laban Movement, Medau, Margaret Morris Movement