Skip to main content

Dal Ati – Gwen Crabb yn trosglwyddo o Bêl Droed i Rygbi

  1. Hafan
  2. Newyddion, Straeon a Digwyddiadau
  3. Newyddion, Erthyglau ac Ymgyrchoedd
  4. Dal Ati – Gwen Crabb yn trosglwyddo o Bêl Droed i Rygbi

Roedd Gwen Crabb bob amser eisiau dal peli fel bywoliaeth, ond 'wnaeth hi erioed ddychmygu y byddai hynny'n digwydd fel chwaraewraig rygbi un diwrnod.

Roedd seren rygbi merched Cymru - y bydd ei thîm yn perfformio o flaen ei dorf fwyaf erioed ar Dachwedd 30 - yn breuddwydio am fod y Wayne Hennessey nesaf ar un adeg.

Yn 14 oed, roedd Crabb yn chwarae pêl droed ac roedd eisiau efelychu rhif 1 tîm dynion Cymru gan gynrychioli ei gwlad rhwng y pyst.

Ond pan roddodd gynnig ar rygbi - gan ddefnyddio ei gallu athletaidd a'i gallu i ddal yn y llinell - penderfynodd newid camp ac mae ei chynnydd wedi bod yn eithriadol gyflym.

Yn chwaraewraig ryngwladol fedrus erbyn hyn, bydd Crabb yn rhan o'r tîm sy'n herio'r Barbariaid pan fydd cyfres yr hydref merched Cymru'n dod i ben yn Stadiwm y Principality.

Mae ei chefndir chwarae'n esiampl bellach o werth cymryd rhan mewn sawl camp, gyda sgiliau a doniau mewn un gamp pan yn ifanc yn gallu bod o fudd mewn camp arall.

Meddai chwaraewraig y Gweilch: "Roeddwn i'n gôl-geidwad mewn pêl droed ers pan oeddwn i'n bedair oed nes bod yn tua 15. Roeddwn i yng ngwersyll dan 17 Cymru ac fe wnes i hyfforddi gyda'r garfan honno am gyfnod.

"Ond pan wnes i ddechrau chwarae rygbi yn 15 oed, fe newidiodd pethau. Roeddwn i wir yn mwynhau'r awyrgylch teuluol a'r ethos mewn rygbi. A rhaid i mi gyfaddef - roeddwn i wir yn mwynhau'r cyswllt corfforol hefyd.

"Fel gôl-geidwad, roedd y sgiliau trafod yn trosglwyddo'n hawdd iawn i rygbi - ymwybyddiaeth arbennig a phethau felly. Fe ddaeth y llinell yn rhywbeth roeddwn i'n dda amdano'n fuan iawn hefyd.

"Gyda phêl droed, doeddwn i ddim wir yn teimlo 'mod i'n mynd i unrhyw le. Roeddwn i'n un o'r rhai yn y cefndir, ond mewn rygbi, roedd pobl yn canmol y ffordd roeddwn i'n chwarae yn fuan iawn ac roeddwn i'n teimlo mai dyma oeddwn i eisiau ei wneud."

“Gyda phêl droed, doeddwn i ddim wir yn teimlo ’mod i’n mynd i unrhyw le. Roeddwn i’n un o’r rhai yn y cefndir, ond mewn rygbi, roedd pobl yn canmol y ffordd roeddwn i’n chwarae yn fuan iawn ac roeddwn i’n teimlo mai dyma oeddwn i eisiau ei wneud.

“Roedd fy nhad i’n gôl-geidwad hefyd, ond nawr mae’n mwynhau fy ngwylio i’n chwarae rygbi.

“Mae rhai o’r merched wnes i chwarae pêl droed gyda nhw wedi mynd ymlaen i fod yn aelodau o garfan hŷn Cymru, sy’n braf i’w weld. Ond rydw i’n gwybod ’mod i wedi gwneud y dewis iawn.”

Cafodd Crabb ei magu yn Ynystawe ger Abertawe a bu yn Ysgol Gynradd Ynystawe cyn mynd ymlaen i Ysgol Gyfun Treforys. Dechreuodd ei gyrfa rygbi yn Academi Llandarsi, cyn mynd ymlaen i brifysgol Met Caerdydd, lle mae’n astudio ar hyn o bryd i fod yn hyfforddwr cryfder a chyflyru.

Chwaraeodd dros Gymru am y tro cyntaf yr adeg yma y flwyddyn ddiwethaf yn erbyn Hong Kong, ar ôl brwydro’n ôl wedi blwyddyn allan gydag anaf difrifol i’w phen-glin.

Mae wedi cymryd rhan mewn un ymgyrch Chwe Gwlad eisoes, ond gallai’r gêm yn erbyn y Barbariaid fod yn rhywbeth arbennig iawn i’r garfan gyfan oherwydd mae’n codi’r llen cyn gêm y dynion rhwng yr un timau.

Dim ond unwaith o’r blaen mae merched Cymru wedi gwneud hyn, ond nid gyda chyn lleied o amser newid drosodd, gyda dim ond rhyw awr rhwng y ddwy gêm.

Gyda chefnogwyr yn cael eu hannog i ddod i’r stadiwm yn gynnar am resymau diogelwch, mae hynny’n golygu y gallai merched Cymru ddenu torf fwy nag erioed, a mwy na’u record o 11,062 ar gyfer y gêm yn erbyn yr Eidal yn 2018.

Ychwanegodd Crabb: “Ry’n ni’n gobeithio am dorf fawr iawn ac mae hwn yn gyfle gwych i gêm y merched. Hon fydd y dorf fwyaf i mi chwarae o’i blaen yn sicr.

“I ni, gallai hwn fod y cipolwg cyntaf ar y dyfodol proffesiynol ar gyfer gêm y merched, sy’n rhywbeth rydw i wir eisiau bod yn rhan ohono.

“Ym Madrid yn erbyn Sbaen, roedd torf dda a’r gwahaniaeth mwyaf mae’n ei wneud yw’r sŵn anhygoel. Pan mae rhywun yn torri, rydych chi’n cael eich taro gan y sŵn mawr yma, ac mae hynny’n grêt.”

Fe gollodd Cymru y gêm honno yn erbyn y Sbaenwyr, ond mae’r tîm wedi adfer mewn ffordd nodedig iawn yn ystod yr hydref i drechu Iwerddon a’r Alban oddi cartref, ynghyd â thrydedd buddugoliaeth yn erbyn y tîm gwahoddiad dethol, y Crawshays.

I Crabb, mae’r cyfle am fuddugoliaeth arall wrth i Gymru adeiladu tuag at y Chwe Gwlad yn 2020 yn gyfle i symud ymlaen ymhellach tuag at ei harwyr rygbi – Sarah Hunter, un o sêr gêm y merched yn Lloegr, a chapten dynion Cymru, Alun Wyn Jones.

Mae dau fodel rôl iddi’n chwaraewyr proffesiynol llawn amser, rhywbeth nad yw gêm y merched yng Nghymru’n ei gynnig eto.

Meddai Crabb wedyn: “Roeddwn i’n ddigon ffodus i gael chwarae yn erbyn Sarah Hunter yn y Chwe Gwlad, ac roedd yn teimlo’n eithaf anhygoel. Yn sydyn, roedd rhywun roeddwn i wedi’i hedmygu erioed yn elyn mawr i mi nawr.

“Ond roedd yn gymhelliant mawr i mi. Rydw i eisiau bod y gorau y galla’ i fod a does gen i ddim bwriad stopio nes ’mod i’r gorau. Dyna sut rydw i’n gweld pethau.

“Alun Wyn Jones yw fy arwr mawr arall i. Rydw i wir yn hoffi’r ffordd mae’n cyflwyno’i hun ar y cae. Mae mor ddigynnwrf bob amser, ond yn gwneud y sylfeini i gyd yn iawn.

“’Dyw e ddim bob amser yn amlwg iawn, ond mae wastad yn gwneud ei waith yn y cefndir, beth bynnag arall sy’n digwydd. Mae bob amser yno i’r chwaraewyr eraill, sy’n beth mawr.

“Mae wedi bod yn gapten gwych i Gymru, sy’n rhywbeth arall rydw i’n ceisio anelu ato, felly ’dyw e ddim yn syndod ei fod e’n arwr i mi.”

Newyddion Diweddaraf - Chwaraeon Cymunedol ac ar Lawr Gwlad

Y clybiau chwaraeon yng Nghymru sy’n dod yn fwy amgylcheddol gyfeillgar

Mae llawer o bethau y gall clybiau chwaraeon eu gwneud i fod yn fwy amgylcheddol gyfeillgar.

Darllen Mwy

80 o glybiau chwaraeon cymunedol yn cael cefnogaeth gan y Grant Arbed Ynni

Bydd pob clwb neu brosiect yn defnyddio eu grant i wneud gwelliannau ecogyfeillgar i'w heiddo.

Darllen Mwy

Paneli solar yn rhoi ynni i glybiau chwaraeon ledled Cymru

Mae chwyldro ynni gwyrdd ar droed mewn chwaraeon cymunedol yng Nghymru, gyda phaneli solar yn dod yn…

Darllen Mwy